100 jaar Paul Celan

2020 is het jaar waarin Paul Celan, een van de belangrijkste Duitstalige dichters van de 20ste eeuw, 100 zou zijn geworden, en het jaar waarin hij 50 jaar overleden is. Poëziecentrum zet samen met De Cinema, Toneelhuis en het Österreichisches Kulturforum Brüssel deze markante joodse dichter een week lang digitaal in de kijker.

Online filmvertoning via De Cinema

Van 23.11 t/m 30.11 kan je bij De Cinema terecht voor twee films, een korte documentaire en een langspeelfilm: ANTSCHEL is een documentaire van Susanne Ayoub waarbij een gesprek met vriend en auteur Klaus Demus centraal staat in een document waar de poëzie belangrijker is dan de chronologie. In DIE GETRÄUMTEN dramatiseren twee acteurs een briefwisseling tussen Paul Celan en Ingeborg Bachmann. De twee leerden elkaar kennen in Vienna, maar moesten uit elkaar gaan toen Celan naar Parijs verhuisde. De acteurs geven commentaar op hun personages en ontwikkelen zelf een zekere intimiteit in een sobere adaptatie die inkijk biedt in het leven van beide dichters.
Ga naar decinema.be/celan

Een poëziefilm met Stefan Hertmans

50 jaar na zijn dood leeft de poëzie van Paul Celan nog steeds voort. In het werk van Stefan Hertmans, bijvoorbeeld, die zelf aangeeft dat het werk van Celan zijn oeuvre heeft beïnvloed: "de herinnering aan de pijnlijke onuitsprekelijkheid [van de poëzie], die net haar kracht is om alles op te roepen wat wel kan gesuggereerd worden, maar nooit gezegd – een haast psychoanalytische waarheid die de regels van een hedendaagse poëtica bepaalt".

In opdracht van Poëziecentrum zocht filmmaker Jan Beddegenoodts (Cameltown) de Gentse auteur op en maakte van hem een poëtisch filmportret waarin Hertmans dieper ingaat op zijn liefde voor het werk van Celan en het belang daarvan voor de literatuur van de 20ste eeuw. 

100 jaar Paul Celan: een eerbetoon door Stefan Hertmans from Paukeslag on Vimeo.

Matisklo - digitale voorstelling

Toneelhuis brengt een exclusieve en tijdelijk beschikbare online versie van Matisklo. Bosse Provoost, Ezra Veldhuis en Joeri Happel halen tegen de achtergrond van de captatie van Matisklo gedachten en herinneringen op over het maken van de voorstelling. In Matisklo gaan de makers op zoek naar de limieten van het uitspreekbare en afbeeldbare aan de hand van gedichten van Paul Celan, kostuums die een mens opslokken en hoopjes bezielde materie.
Ga naar toneelhuis.be

Paul Celan heruitgegeven

Deze 100ste verjaardag was ook aanleiding om Celans werk opnieuw uit te geven in het Nederlands. Bij Athenaeum verschijnt een herziene versie vanhet Verzameld werk en PoëzieCentrum geeft opnieuw de Roemeense gedichten uit.
 
Roemeense gedichten, vert. Jan H. Mysjkin, nawoord door Carl De Strycker - PoëzieCentrum
Paul Celan werd in 1920 geboren te Czernowitz – toen een stad in Roemenië – en overleed in 1970 te Parijs. Zijn moedertaal was het Duits, zijn schoolopleiding was in het Roemeens. Tussen 1944 en 1947 woonde hij in Boekarest waar hij als vertaler en redacteur werkte voor een Roemeense uitgeverij. Hij beperkte zich echter niet tot het vertalen alleen, hij schreef ook origineel werk in het Roemeens. De korte periode van het schrijven in het Roemeens is uitermate belangrijk geweest in de verdere ontwikkeling van Celans poëzie. Vooral de surrealistische prozagedichten nemen binnen Celans oeuvre een bijzondere plaats in en hebben geen equivalent in het Duits. Binnen zijn oeuvre verfijnen en vervolledigen de Roemeense gedichten het beeld dat men als lezer en onderzoeker ervan kan uittekenen – want Celan blijft Celan, ook in het Roemeens. Lees meer.
 
Verzameld werk, vert. Ton Naaijkens, Athenaeum
Het werk van Celan is een monument voor iedereen die, zoals in zijn ‘Todesfuge’, alleen in de lucht een graf heeft kunnen vinden. Zijn werk is een herdenking. Het is de indringende uitdrukking van verwantschap, betrokkenheid en liefde. Het geeft zich niet zomaar prijs, maar eenmaal aangekomen beklijft elk afzonderlijk woord.
Na vele jaren niet beschikbaar te zijn geweest, geeft Athenaeum Celans gedichten opnieuw uit, naar aanleiding van zijn 100ste verjaardag. Vertaler Ton Naaijkens stelde een geheel herziene uitgave samen van het Verzameld werk.

Online-tentoonstelling: „Celan 100 - Unter den Wörtern“

Ter gelegenheid van de 100ste verjaardag van Paul Celan toont deze virtuele tentoonstelling van het Österreichisches Kulturforum Brüssel , aan de hand van documenten uit het archief van het Nationaal Museum voor Roemeense Literatuur en het Petre Solomon archief, belangrijke momenten uit zijn korte leven, bekeken in een historische context. De citaten komen uit de bundel »etwas ganz und gar Persönliches«. Briefe 1934-1970; geselecteerd, herwerkt en becommentarieerd door Barbara Wiedemann. Bezoek de digitiale expo.
Met de steun van Alexandru Solomon, het Suhrkamp Verlag en het Oostenrijks Cultuurforum Boekarest.

Een programma van Poëziecentrum, De Cinema, Toneelhuis,Österreichisches Kulturforum Brüssel en Instituut voor Joodse Studies Universiteit Antwerpen.

Locatie

Online

Meer info