Door kanker getroffen maakt Johanna Pas in Was, of hoe ik mijn huid verloor de balans op van een leven waarin ze resoluut het recht opeist haar eigen identiteit te bepalen. Tegelijkertijd is ze zich scherp bewust van het gegeven dat dit enkel kon dankzij de plaats en de omstandigheden waarin ze ter wereld kwam, en de mensen die haar omringden.

Was, of hoe ik mijn huid verloor is een strak gecomponeerde bundel. In vier afdelingen leidt de dichter ons langs het zoeken naar een eigen identiteit in een strak opgedeelde binaire maatschappij, de verzoening met en het afscheid van een ouder, de verzoening met een vergankelijk lichaam en het nakend afscheid van de wereld waarin ze strijdt en leeft.

De gedichten zijn helder maar nergens eenduidig: de complexiteit ligt in de thematiek en de raak gekozen beelden. Het schuren van de alledaagsheid wordt verzacht door de natuur, dieren en sprookjes. De genadeloosheid van de samenleving voor al wie anders is wordt getemperd door haar milde blik op elk individu. De pijn van een aangekondigd vertrek wordt verlicht door dankbaarheid voor wat was.

Haar poëzie biedt (h)erkenning, en troost, en is voelbaar ontstaan vanuit een persoonlijke en maatschappelijke noodzaak. Deze bundel is dan ook kenmerkend voor de vrijplaats die Johanna Pas tijdens haar leven voor zichzelf en anderen rondom haar creëerde.

Johanna Pas (1969) is dichter, literair vertaler en eigenaar van de voormalige queer boekhandel Kartonnen Dozen in Antwerpen. Ze vertaalde werk van Kae Tempest, Emma Donoghue en Jonathan Kemp. Activisme is een onlosmakelijk onderdeel van haar leven en werk. Haar gedichten verschenen in verschillende literaire tijdschriften en bloemlezingen en ze publiceerde drie poëtische novellen: Alleen met jou, Soms gaan bomen staande dood en De rug van een hand.

‘Johanna Pas is niet alleen dichter maar ook alchemist; met bezwerende beelden en een meeslepend ritme maakt ze mildheid van woede, troost van pijn, en schoonheid van alles wat lelijk is.’ – Runa Svetlikova

De gedichten van Farhad Showghi zweven tussen proza en poëzie. De toon is eenvoudig, zacht, haast slaapwandelend, de poëzie ongewoon. Deze gewaarwording dringt zich op omdat de gedichten duidelijk niet Noordwest-Europees aandoen, mede door het gebruik van Tsjechische woorden uit zijn kindertijd, het Farsi van zijn vader, het moederlijke Duits. Het niet toebehoren tot één taal of een bepaalde plek uit zich in zijn werk doordat hij niet vertrekt vanuit een ik-persoon. Het ik ontstaat pas tijdens het schrijfproces en wordt in zijn teksten voortdurend in twijfel getrokken. Showghi is geïntrigeerd door waarneming, de ervaring van tijd en ruimte, het zien en bewegen. Terugkerende motieven zijn: het raam, de deur, het lopen. Aan de ene zijde is er uitzicht op een stad, aan de andere zijde op berglandschappen. Tussen deze twee polen dwalen de teksten, tussen dichtbij en ver weg. Van de lezer wordt een open houding gevraagd, een hernieuwd kijken en waarnemen als in de periode voor de ontwikkeling van de gesproken taal. Aan al Showghi’s teksten zijn de verbaasde blik en de bijna kinderlijke vreugde af te lezen waarmee het waarnemen naar taal zoekt.

Farhad Showghi (1961) is geboren in Praag. Hij bracht zijn prille kinderjaren door in het Duitse stadje Bad Aibling, Opper-Beieren, een gebied langs de noordrand van de Alpen. In 1966 vertrok zijn vader met hem naar Teheran, aan de voet van de Elboers, een hooggebergte. In 1978 keerde hij als jonge man terug naar Duitsland. Tegenwoordig woont en werkt hij als psychiater en auteur in Hamburg. Deze precieze geografische gegevens zijn niet zonder reden. De berglandschappen spelen een belangrijke rol in Showghi’s poëzie. 

Zijn eerste bundel, Die Sekunde ist eine bewohnbare Provinz (1987), schreef Showghi toen hij 26 was. Daarna volgden nog zeven bundels. Zijn werk werd met meerdere literaire prijzen bekroond. Voor Wolkenflug spielt Zerreißprobe ontving hij in 2018 de prestigieuze Peter-Huchel-prijs. Showghi vertaalde ook Perzische poëzie naar het Duits.

Deze bloemlezing van het werk van Farhad Showghi werd samengesteld en vertaald door Annelie David (1959). David is dichter en vertaalt Duitstalige poëzie, onder meer van Esther Kinsky, Friederike Mayröcker (i.s.m. Lucas Hüsgen), de Hongaars/Duitse Orsolya Kalász en de Turks/Duitse Özlem Özgül Dündar.